Shoppers zoeken de grote winkelgebieden weer op

Afgelopen week publiceerde het CBS over een onderzoek over de voorraadontwikkeling van fysieke winkels in Nederland ten opzichte van online winkels. Hieruit concludeerde het CBS dat er een afname was van het aantal gebruikte winkelpanden in ruim 70 procent van de gemeenten in een jaar tijd. Landelijk resulteerde dit tot een afname van bijna 2 procent van winkelpanden die in gebruik zijn. De afname van het aantal gebruikte winkelpanden komt door het herbestemmen van niet-toekomstbestendige winkelruimte, wat al langere tijd op de agenda bij gemeenten staat. In 2022 zijn er in totaal 4.000 winkelpanden getransformeerd naar een andere functie, aldus een onderzoek van Locatus in 2023.

Logischerwijs vertaalt de onttrekking van de winkelruimtevoorraad zich naar een lager potentieel aanbodniveau. Wanneer het aantal aangeboden winkelruimten in maart 2023 wordt vergeleken met een jaar eerder, is er ondanks het grote aantal transformaties een groei te zien van ruim 3,6 procent, ofwel 144 winkelruimten. Noord-Brabant is de enige provincie waar het aanbod in aantallen in elke COROP-regio is gedaald.

Grote regionale verschillen

Ondanks de groei in aanbod blijft de vraag naar kwalitatief hoogwaardige winkelruimte groot. Wanneer het aanbod van winkelruimten met een A-locatie in kaart wordt gebracht, valt op dat er landelijk een beperkte afname van 1 procent heeft plaatsgevonden in aantal aangeboden winkelruimten in maart 2023 ten opzichte van een jaar eerder. Vooral in de COROP-regio’s in de Randstad, en Noord-Nederland is deze trend sterk te zien. In de binnensteden van de G5 is de krimp van aanbod van A-locaties alleen in Eindhoven sterk te merken. Daar is het aanbod van A1- en A2-locaties bijna gehalveerd ten opzichte van vorig jaar.

In regio Den Haag is er een verschuiving te zien van het centrum naar Leidschendam. Retailers trekken daar van A-locaties in het centrum naar The Mall of the Netherlands. Hierdoor ontstaat er meer leegstand in de duurdere winkelstraten in Den Haag. Oorzaak van deze marktontwikkeling zijn de concurrentievoordelen die The Mall of the Netherlands heeft ten opzichte van het centrum van Den Haag. Naast de on-Nederlandse grote schaal van dit winkelcentrum is parkeren hier gratis en kunnen bezoekers gebruik maken van verschillende openbare faciliteiten.

Populariteit grote winkelgebieden terug van weggeweest

Winkelruimten met een A-locatie zijn niet in elke stad evenveel in trek. De steden die afgelopen jaar een afname zagen van het aantal aangeboden winkelruimten op A-locaties zijn over het algemeen middelgrote steden met ruim 100.000 inwoners. Zo zien de stadscentra in onder andere Breda, Den Bosch, Dordrecht, Hilversum en Zwolle en sterke afname in het aantal aangeboden A-locaties. Reden hiervoor is het transformeren van bestaande winkelruimten in aanloopstraten naar een andere functie. Ook een daling van de gevraagde huurprijzen zorgt voor een snellere invulling in de aanloopstraten.

De veranderende vraag naar winkelruimte is allemaal terug te leiden naar het veranderend klantgedrag. Waar winkelgebieden in de grote steden en de shopping malls het moeilijk hadden tijdens corona, gaan mensen die een dagje willen winkelen in 2023 terug naar deze grotere winkelgebieden. Lokale retailers zullen dit merken en met passende acties moeten komen om hun klandizie te behouden. Retailers die een unieke en comfortabele winkelervaring bieden aan klanten en op een goede locatie zijn gevestigd, zijn de winnaars op de toekomstige winkelmarkt.